Geçtiğimiz günlerde Özbekistan’da SamAuto satın almasını açıklayan Anadolu Isuzu Genel Müdürü Tuğrul Arıkan’la Busworld Europe fuarının düzenlendiği Brüksel’de bir röportaj gerçekleştirdik.
Anadolu Isuzu’nun Türkiye dışındaki ilk fabrika hamlesi olarak önemli bir yere sahip olan SamAuto satın almasının şirketin önüne yeni fırsatlar çıkaracağını kaydeden Arıkan, şu anda 4 bin araç üretme kapasitesine sahip olan fabrikanın entegrasyonun tamamlanmasıyla kapasitenin çift vardiyayla 10 bin adetlerin üzerine çıkarılabileceğini kaydetti. Arıkan, “Bizim hedefimiz orada şu anda 150-200 milyon dolar arasındaki mevcut ciroyu 5 yılda bir misli artırarak 300-350 milyon dolar arasına çıkarmak” dedi.
Entegrasyon otobüsle başlayacak
İlk hedeflerinin şu anda Özbekistan’da olmayan 9 metre ve üstü 12 ve 18 metre gibi büyük toplu ulaşım ve intercity otobüs portföyünü oraya yerleştirmek istediklerini belirten Arıkan, aynı zamanda şu an 7 ton 15 ton arası kamyon üretimini de genişleteceklerini ifade etti.
Özbekistan’da pick-up üretimi
18 ton ve üzeri kamyon kamyonun yanı sıra 3,5 ton ve altı hafif ticari araç grubunu da oradaki tesise taşımak istediklerini açıklayan Arıkan, pick-up üretimiyle ilgili de “Bu alanı bizim için önemli bir potansiyel olarak görüyoruz. Biz pick-up’ı orada üretip, montajını yapıp hem Özbekistan hem de civar ülkelere de sunmak istiyoruz. Tabii bu pick-up modeli Isuzu D-MAX olacak. Elbette orada regülasyonlar biraz daha geriden geldiği için Euro 4-5 gibi farklı motorlar olsa da en güncel kabin olacak” dedi.
Arıkan, SamAuto’nun kendilerine yaratabileceği fırsatlarla ilgili sözlerine şöyle devam etti: “Bir diğer önemli konu ise savunma sanayi için de üretim yapıyoruz. 4x4, 6x6 ve 8x8 ağır koşullara dayanıklı özel kamyonlar yapıyoruz. Oradaki görüşmelerimizde Özbekistan savunma sanayi ile orada da bir ihtiyaç olduğunu görüyoruz. Bunlar bizden gidecek sinerjiler bunlar. Bir de o taraftan almak istediğimiz sinerjiler var.
SamAuto ile yeni bölgeler hedefleniyor
SamAuto bölgenin ihtiyaçlarına göre ürünler geliştirmiş 25 senelik bir kuruluş. Orada bizim gördüğümüz daha çok Afrika, Orta Doğu bölgelerine hitap edebilecek başlı başına enteresan ürünler de var. Bu ürünlere biraz dokunacağız ve bu ürünleri de bu bölgelere nasıl satabiliriz ona bakacağız. Bu ürünler daha çok otobüs ağırlıklı olacak.”
Yan sanayicilerin yatırımlarını teşvik edeceğiz
Türkiye’de yan sanayinin otobüs ve kamyon için mükemmel denilebilecek bir seviyede olduğunu kaydeden Arıkan, şunları söyledi: “Biz otobüste yüzde 70 yerli paya gelmiş durumdayız. Kolay bir şey değil bu. Bunun Özbekistan’da kurulması çok zor ama biz yan sanayimizi oraya bir şeyler kurması için çok teşvik edeceğiz. Hedefimiz oradaki yerlilik payını artırmak. SamAuto, bu yüzden üstyapıyı kendi yapıyor, TRP, elektrik tesisatlarını kendi yapıyor. Oradan da Türkiye’ye bazı işler yaptırabiliriz. Yani karşılıklı aktif bir sinerji çalıştıracağız.”
Otobüs pazarında talep yüksek
İki yıl önce Avrupa dışındaki pazarlara da yöneleceklerini söylediklerini hatırlatan Arıkan, bu doğrultuda son 2 yılda hem Orta Doğu hem Orta Asya hem de Kuzey Afrika’da ciddi işler aldıklarını ve almaya devam ettiklerini belirterek bu dönemde Avrupa’daki talebin de yüksek seyrettiğini açıkladı.
Avrupa otobüs pazarında genel bir artışa dikkat çeken Arıkan, “Coach ve intercity otobüs pazarında pandemi öncesi döneme dönüldü. Belki gelecek yıl pazar sabit kalabilir veya hafif bir düşüş olabilir. Ama genel anlamda büyük bir dalgalanma beklemiyoruz. Biz zaten şu anda 2025’i kapattık, 2026 yılının siparişlerini alıyoruz” dedi.
En büyük sorun rekabetçilik
Bir talep sorunu yaşamadıklarını da sözlerine ekleyen Arıkan asıl sorunun bütün ihracat yapan şirketlerde olduğu gibi rekabetçilik olduğunun altını çizerek sözlerine şöyle son verdi: “Her geçen gün rekabetçilikte sıkıntı artıyor. Ama bizim son 10 yıldır Avrupa’da kurduğumuz ilişkileri bırakacak durumumuz yok. Yüzde 70 yerlilik payıyla üretim yapıyoruz dedim ama bu durum şu anda bizim aleyhimize çalışıyor. Ve bize tedarik sağlayan o firmalar da aynı sıkıntıyı çekiyorlar.”
