Avrupa otomotiv dünyasının geleneksel organizasyonlarından biri olan Arktik Test Auto, Tekniikka ja Kuljetus dergisi tarafından Finlandiya’da gerçekleştirilirken Juho Kauranen, Matti Aarnio, Kai Kniivilä’nın değerlendirmeleri ve Juho Kauranen, Tero Räsänen’in fotoğraflarıyla hazırlanan içeriğin detaylarına sitemizde yer veriyoruz. Testte kullanılan araç özellikleri ve donanımların yanı sıra sigorta, enerji/yakıt ve araç fiyatlarının da Finlandiya maliyetleriyle olduğunu hatırlatarak detayları veriyoruz.
Auto, Tekniikka ja Kuljetus dergisi, dizel ve elektrikli hafif araçların işletme maliyetlerini karşılaştırmaya odaklandı. Avrupa’da uzun yıllardır düzenlenmekte olan test, posta hizmetlerinin dağıtım rotalarını sürerek ve dizel ve elektrikli araçların rotalarda nasıl performans gösterdiği ve kullanımlarının pratikte ne kadara mal olacağı karşılaştırmalı olarak gerçekleştirildi.
Geniş kapı faktörü
Test, elektrikli Volkswagen ID. Buzz Cargo ve dizel Toyota Proace modellerinin dağıtım işlerindeki konfor ve işlevsellikleri ile kabin ve bagajlarının genel bir karşılaştırmasından başlıyor. Karşılaştırmada 93 cm genişliğindeki Toyota yan kapısının genişliğininin VW’nin 62 cm değerine sağladığı avantajın önemli bir etki sağladığı kaydediliyor. Bu değerlendirmeyle standart euro palet VW ID. Buzz'un arka kapılarından ancak sığabilirken ve aracın yan kapısından içeri giremezken, Toyota'da her iki kapıdan da forkliftle mal yüklemeyi kolaylaştıran bir etken olarak öne çıkıyor. İç konfor açısından ise ID. Buzz Cargo’nun operasyonunda daha sessiz, hızlı ve çevik olduğu için üstün geldiği vurgulanıyor.
Yeni bir araç satın almayı düşünürken günümüzde farklı etkenler öne çıkıyor. Bu durum özellikle seçeneklerin oldukça kapsamlı olduğu binek otomobillerde yaşanıyor. Elektrikli ticari araç modellerinde de farklı markaların pazara geniş ürün yelpazesiyle girmesiyle canlanıyor. Elektrikli hafif ticari araçların menzilinin 100 km'nin biraz üzerinde olduğu dönem satışların düşük satış adetleriyle gerçekleşmesi anlaşılır bir durumdu. Ancak şimdi piyasada 300 kilometrenin üzerinde menzile sahip van modelleriyle durum değişiyor.
Geleneksel dizel motor ve otomatik şanzımanlı Toyota Proace ve yeni VW Buzz Cargo ile banliyö dağıtımıyla başlayan sürüş, 300 kg yükle Posti'nin Helsinki-Vantaa-Kerava-Sipoo bölgesindeki teslimat rotalarında devam etti. Posti'nin seferlerinden farklı olarak, araçları her zaman yüklü olarak kullanılırken günün sonuna kadar dayanarak şarj olurken Toyota ise 700 km'yi aşan test sürüş mesafesinin tamamını yakıt ikmali yapmadan tamamladı.
Toyota'da 215/40 R17 boyutunda Nokian Hakkapeliitta lastikler varken, ID.Buzz önde 235/55 R19 arkada 255/50 R19 boyutunda Continental Viking Contact 7 lastikler yer alıyordu. İki araç zorlu yol koşullardan etkilense de, test boyunca iyi yol tutuşu sergiledi.
Yükleme alanındaki ölçülere bakıldığında Toyota'da 55 cm olan arka yükleme yüksekliği VW'de 62 cm. Yük alanın uzunluğunda ise Toyota: 258 cm ve Volkswagen 212 cm. Araçların yük alanı yüksekliği ise Toyota 131 cm ve Volkswagen ise 121 cm. Her iki arabada da çamurluk kemerlerinin arasına 124 cm genişliğinde bir yük sığabiliyor.
Koşulların etkisi
Test sırasında, en düşük sıcaklıklar, arabaların dışarıda park edildiği gece saatlerinde yaşandı. Gündüzleri hava yılın kış aylarına göre göre son derece ılıman olarak ölçüldüğü kaydedildi.
Araçlarda kabin sıcaklığı 20 derecede tutuldu ve koltuk ısıtıcısı açıktı. Ayrıca açık durumdaki radyodan küçük bir güç tüketimi oluştu . Rotaya bağlı olarak 10 ila 20 durağın bulunduğu sürüşte dış hava sıcaklığı sıfırın sadece birkaç derece altında olduğu için, duraklamalar sırasında arabadan inerken ve arabaya girerken kabin çoğu zaman soğumadı. Ayrıca çok soğuk olmayan hava nedeniyle buz çözme de test edilmedi.
Toyota'nın döner kontrollü vites seçicisine alışmak biraz zaman alsa da, her iki arabadaki kontroller modern ve işlevsel bulundu. VW'de ise sadece direksiyona bağlanan küçük ekran övgü almadı. Sürüş açısından, ID. Buzz Cargo açıkça daha verimli bir şekilde hızlanıyor ve daha küçük bir alanda daha etkin manevra yeteneklerine sahip. Arabaların her birinin 300 kilo yükü olmasına rağmen bu yükle belki biraz yumuşak süspansiyon ve enerji tüketimi dışında neredeyse hiç fark edilmedi.
Sessizliğin konforu
Ses izolasyonu mevcut dizel araçlarda geçmiş modellere göre oldukça iyi seviyede ve Toyota Proace de bu sınıfta yer alıyor. Bununla birlikte, tamamen elektrikli VW ID.Buzz’ın sunduğu sessizlik konfor açısından açıkça göze çarpıyordu. Desibel ölçümü doğrudan tam gerçeği söylemese de sadece hafif lastik sesi aracın açıkça daha sessiz ve daha konforlu olduğunu işaret ediyordu. Özellikle uzun bir günün ardından iki araç arasındaki fark bariz bir şekilde hissedildiği kaydedildi.
Her iki aracın da sürüşü kolaydı ve yardımcı sürücülerden de araçlar hakkında önemli bir şikayet olmadı. ID. Buzz’da sürücü koltuğunun biraz daha düz bir açıda olmasından kaynaklı olarak, uzun yolculuklarda kalça kaslarında negatif etkilerin hissedilmeye başlanabileceği kaydedildi.
VW'den Toyota'ya geçildiği zaman, dizel motorun sesi inkar edilemez bir şekilde biraz eski moda olarak kendini hissettirdi. Ayrıca Toyota'nın telefonu saklamak için makul bir yer bulamaması ve bilgi-eğlence sisteminin yaşını göstermeye başlaması dikkat çekerken Heads Up Display, Toyota'nın kokpitinde bir artı olarak öne çıktı.
Dengeli maliyetler
Karşılaştırma tablosundaki enerji maliyetleri (Finlandiya rakamlarıyla) katedilen mesafeye göre hesaplandı. Bu tüketim beş yıllık bir süreye yayıldığında, 60 aylık tüm sözleşme süresi için enerji maliyetleri elde edildi.
60 aylık dönemde ID.Buzz Cargo’nun leasing bedeli 59.476 Euro olurken Toyota Proace 45.414 Euro olarak gerçekleşiyor. Araçların aynı dönem toplam kasko ve trafik sigorta police bedelleri ise birbirlerine oldukça yakın seviyede ID.Buzz Cargo için 8.542 Euro Toyota Proace için 8.294 Euro olarak gerçekleşti.
Dizel motorlu Toyota’nın yatırım maliyetindeki avantajı araçların yakıt/enerji maliyetleriyle dengelendi. Finlandiya maliyetleriyle elektriğin 0,20 Euro (kWH) olarak hesaplandığı karşılaştırmada dizel fiyatı olarak 2 Euro (litre) alınırken 100 kilometrede 4,96 Euro’luk ID.Buzz Cargo maliyeti 100 kilometrede 14,76 Euro maliyetli Proace maliyetine karşı önemli avantaj sağladı. Bu rakamlarla 5 yıllık yakıt/enerji maliyetleri Volkswagen ID.Buzz Cargo için 7.440 Euro olurken Toyota Proace için 22.140 Euro olarak hesaplandı.
5 yıllık kullanımın tamamını kapsayan toplam sahip olma maliyetleri Volkswagen ID.Buzz için 75.459 Euro olarak ortaya çıkarken Toyota Proace için 75.848 Euro olarak gerçekleşerek neredeyse başa baş bir sonuca imza atıldı.
Elektrikli bir geleceğe her geçen gün daha güçlü bir adım atılırken bugün için elektrikli ticari araçlar daha yüksek satın alma maliyetlerine sahipler. Ancak dönüşümün devam ettiği bu dönemde beş yıl sonra araçların değerlerinin ne seviyede olduğunu öngörmek zor görünüyor. Bu yüzden fikir edinmenin en iyi yolu olarak kiralama esasına göre maliyetlere bakıldı. Bu durumda, kullanım süresinin sermaye maliyetleri karşılaştırılabilir hale gelirken ve sözleşme süresinden sonraki değer riski kiralayanda kalıyor. Beş yıllık süreçte en önemli önemli ve aynı zamanda tahmin edilmesi en zor harcama kalemlerinden biri de batarya ile ilgili değiştirme maliyetinin ne olacağı da henüz bilinmiyor.
İlk doğuştan elektktrikli ticari ID. Buzz Cargo
Bir istisna dışında, satışa sunulan elektrikli hafif ticari araçların tamamı içten yanmalı motorlu araçların altyapısı üzerinde geliştirildi. Bu alandaki tek istisna tamamen elektrikli olarak doğan IVOTY ödüllü VW ID. Buzz modelleri öne çıkıyor. Hem yolcu versiyonu hem de mal taşımaya yönelik bir kargo versiyonu bulunan ID.Buzz ile 150 kW güç ve 310 Nm tork sunan ve yüklü bir arabayı bile hareket ettirmek için verimli bir paket sunuluyor ID.Buzz Cargo, sınıfında geçerli olan geleneksel ton kategorisinin altında kalmakla birlikte, genel kullanım için yeterli olan 648 kg'lık yükün taşınmasına izin veriyor. Bir elektrikli otomobilin kullanılabilirliği, yalnızca yeterli batarya boyutuyla değil, aynı zamanda onu şarj edebilme özelliğiyle de artırılıyor. Burada, ID.Buzz Cargo iyi sonuçlar sunuyor. AC şarj ile örneğin gece boyunca 7.30 saatte yüzde 0-100'e ulaşıldığı bilinen 11 kW kullanılabiliyor. 170 kW'a kadar kullanılabilen hızlı-DC şarj ile araç, 30 dakikalık bir kahve molasında yüzde 5’ten yüzde 100 doluluğa ulaşabiliyor. Ancak Volkswagen’in soğuk havalarda şarjı büyük ölçüde yavaşlatan batarya için ön ısıtmayı henüz piyasaya sürmediğini de belirtmek lazım.
Kafa kafaya mücadele
Posta dağıtım rotasında her iki araç iyi sonuçlar sundu. Araçtan inip çokça geri tırmanmak zorunda kalan postacı ikisinde de rahat etti. Sürücü koltuğuna geçiş, uygun koltuk yüksekliği, basamaklar ve tutma kolları ile kolaylaştırılmıştı. Araçlardaki yük alanları iyi bir boyutta olsa da tüm araç boyutunun biraz daha büyük olmasıyla Toyota daha büyük bir alan sundu. Ayrıca Toyota'nın her iki yanındaki kapılar ve arkadaki daha iyi aydınlatma sunan lambalar iyi sonuç verdi. Toyota’nın yük alanında 8 adet baglama kancası yer alırken Volkswagen'de 10 adet baglama kancası yer aldığı not edildi.
Finlandiyalı testçiler tarafından doldurulan derecelendirme formlarına göre puanlar otomobiller arasında şöyle paylaştırıldı: Toyota Proace 610 puan, Volkswagen ID. Buzz 628 puan. Başka bir deyişle, genel konfor, dağıtım işindeki işlevsellik, sürülebilirlik, ayrıca kargo alanları ve kontrol cihazları açısından, arabalar neredeyse eşit şekilde eşleştirilirken VW ID. Buzz Cargo biraz daha fazla puan toplamış oldu.
VW ID. Buzz Cargo
Güç: 150 kW / 204 hp
Tork: 310 Nm
0 – 100 km/h: 10.2 s
Batarya kapasitesi (net / brüt): 77 kWh / 82 kWh
Şarj gücü (AC/DC): 11 kW / 170 kW
WLTP: 22.2 to 20.4 kWh / 100 km
Menzil: 402 - 425 km
Uzunluk: 4,712 mm
Yan kapı giriş uzunluğu: 62 cm
Yükleme eşiği: 62 cm
İzin verilen brüt ağırlık: 3,000 kg
İzin verilen çekme ağırlığı: 1,000 kg
Toyota Proace 2,0 D 145 Otomatik
Güç: 106 kW / 144 Hp
Tork: 370 Nm
Hızlanma: 0 – 100 km/h: 12.8 s
Uzunluk: 5309 mm
Yan kapı giriş uzunluğu: 93 cm
Yükleme eşiği: 55 cm
İzin verilen brüt ağırlık: 3100 kg
İzin verilen çekme ağırlığı: 2500 kg
